Köpeklerde Glokomun Anlaşılması ve Önlenmesi

👀 Glokom Nedir?

Glokom, optik sinire zarar veren bir grup göz hastalığını ifade eder. Optik sinir, görsel bilgileri gözden beyne iletmek için hayati öneme sahiptir. Köpeklerde glokom, gözün içindeki basınç olan yüksek göz içi basıncı (GİB) ile karakterize edilir. Bu artan basınç optik sinire zarar verebilir, görme kaybına ve sonunda körlüğe yol açabilir.

Göz doğal olarak sulu mizah adı verilen sıvıyı üretir ve boşaltır. Glokom, bu sıvı düzgün bir şekilde boşaltılmadığında ve gözün içinde basınç birikmesine neden olduğunda ortaya çıkar. Bu birikim optik sinire stres bindirir ve bu da geri döndürülemez hasara yol açabilir. Bu nedenle, göz içi basıncını yönetmek glokomu tedavi etmede ve önlemede çok önemlidir.

Köpekleri etkileyen iki ana glokom türü vardır: birincil ve ikincil. Birincil glokom kalıtsaldır ve genetik yatkınlık nedeniyle oluşur. İkincil glokom, sulu mizahın drenajını engelleyen diğer göz rahatsızlıklarından veya yaralanmalardan kaynaklanır.

🐾 Köpeklerde Glokom Türleri

Farklı glokom tiplerini anlamak, doğru tanı ve tedavi için çok önemlidir. Köpeğinizin hangi tipe sahip olduğunu bilmek, veteriner göz doktorunun yaklaşımına rehberlik etmeye yardımcı olacaktır./ The two main categories are primary and secondary glaucoma.</p

• Birincil Glokom: Bu tür kalıtsaldır ve genellikle her iki gözü etkiler, ancak bir göz diğerinden önce etkilenebilir. Gözün drenaj açısındaki anormalliklerden kaynaklanır ve bu da sulu mizahın düzgün şekilde dışarı akmasını engeller. Cocker Spaniel, Basset Hound ve Siberian Husky gibi bazı ırklar birincil glokoma daha yatkındır.
• İkincil Glokom: Bu tür, sulu mizahın drenajını tıkayan diğer göz rahatsızlıkları veya yaralanmalarından kaynaklanır. İkincil glokomun yaygın nedenleri şunlardır:
• Üveit: Gözün içindeki iltihaplanma.
• Lens Luksasyonu: Lensin yer değiştirmesi.
• Katarakt: Özellikle ileri düzeydeyse, lensin bulanıklaşması.
• Göz Tümörleri: Sıvı drenajını engelleyen büyümelerdir.
• Travma: Gözün yaralanması.

Glokomun primer mi yoksa sekonder mi olduğunu belirlemek önemlidir çünkü sekonder glokomun altında yatan nedenin ele alınması, hastalığın etkili bir şekilde yönetilmesi için gereklidir.

🌡️ Köpeklerde Glokom Belirtileri

Glokomun semptomlarını erken tanımak, hızlı tedavi ve köpeğinizin görüşünü korumak için hayati önem taşır. Semptomlar, glokomun şiddetine ve türüne bağlı olarak değişebilir. Bazı belirtiler belirsizken, diğerleri daha belirgindir.

• Göz Kızarıklığı: Gözün beyaz kısmı (sklera) artan basınca bağlı olarak kırmızı veya kanlı görünebilir.
• Bulanık Kornea: Gözün ön kısmındaki saydam kısım olan kornea bulanıklaşabilir veya mavimsi bir renk alabilir.
• Genişlemiş Göz Bebeği: Göz bebeği normalden daha büyük olabilir ve ışığa tepki vermeyebilir.
• Ağrı: Glokom ağrılı olabilir. Köpeğiniz gözlerini kısabilir, gözlerini ovuşturabilir veya rahatsızlık belirtileri gösterebilir. Ayrıca daha az aktif hale gelebilir veya iştahını kaybedebilir.
• Görme Kaybı: Bu, hafif bulanıklıktan tam körlüğe kadar değişebilir. Köpeğinizin nesnelere çarptığını veya bilmediği ortamlarda hareket etmekte tereddüt ettiğini fark edebilirsiniz.
• Göz Büyümesi: Kronik vakalarda, göz içi basıncının uzun süre artması sonucu gözde büyüme (büftalmi) görülebilir.
• Sulanma veya Akıntı: Etkilenen gözden artan gözyaşı veya akıntı.

Bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, derhal veteriner hekime başvurmanız çok önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, köpeğinizin görme yeteneğini koruma şansınızı önemli ölçüde artırabilir.

🩺 Köpeklerde Glokom Tanısı

Bir veteriner veya veteriner göz doktoru glokomu teşhis etmek için kapsamlı bir göz muayenesi yapacaktır. Teşhis genellikle gözün sağlığını ve işlevini değerlendirmek için birkaç test içerir.

• Tonometri: Bu test, gözün içindeki göz içi basıncını (GİB) ölçer. Glokom için önemli bir tanı aracıdır. Bir tonometre, gözün yüzeyine nazikçe dokundurularak basıncı ölçmek için kullanılır.
• Gonyoskopi: Bu prosedür, sulu mizahın dışarı aktığı gözün drenaj açısını inceler. Glokomun birincil mi yoksa ikincil mi olduğunu belirlemeye yardımcı olur. Drenaj açısını görüntülemek için göze özel bir lens yerleştirilir.
• Oftalmoskopi: Bu test veterinerin gözün arkasındaki optik siniri ve retinayı incelemesine olanak tanır. Glokomun neden olduğu hasar belirtilerini ortaya çıkarabilir.
• Yarık Lamba Biyomikroskopisi: Bu inceleme, gözün yapılarını ayrıntılı olarak incelemek için özel bir mikroskop kullanır. İkincil glokoma katkıda bulunabilecek diğer göz rahatsızlıklarını belirlemeye yardımcı olabilir.
• Kan Testleri: Enfeksiyonlar veya iltihaplı durumlar gibi sekonder glokoma katkıda bulunabilecek altta yatan sistemik hastalıkları ekarte etmek için kan testleri yapılabilir.

Veteriner hekim bu testlerin sonuçlarına göre glokomun türünü ve şiddetini belirleyip uygun tedavi planını önerebilir.

💊 Köpeklerde Glokom İçin Tedavi Seçenekleri

Glokom tedavisinin amacı göz içi basıncını düşürmek ve görmeyi korumaktır. Tedavi seçenekleri glokomun türüne ve şiddetine göre değişir. Hem tıbbi hem de cerrahi müdahaleler gerekebilir.

• Tıbbi Yönetim: Göz damlaları genellikle göz içi basıncını düşürmek için kullanılır. Bu ilaçlar sulu mizahın üretimini azaltabilir veya drenajını artırabilir. Yaygın göz damlası türleri şunlardır:
• Prostaglandin Analogları: Aköz hümörün dışarı akışını artırırlar.
• Beta-Blokerler: Aköz hümör üretimini azaltırlar.
• Karbonik Anhidraz İnhibitörleri: Sulu mizah üretimini azaltır.
• Miotik İlaçlar: Göz bebeğini daraltır ve sulu mizahın dışarı akışını artırır.
• Cerrahi Müdahaleler: Tıbbi tedavi etkili olmazsa veya glokom ileri seviyedeyse cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi seçenekler şunları içerir:
• Sikloablasyon: Bu prosedür, sulu mizah üreten hücrelerin bir kısmını yok ederek üretimini azaltır. Lazer veya kriyoterapi (dondurma) kullanılarak gerçekleştirilebilir.
• Gonioimplantasyon: Bu, sulu mizahın dışarı akışını kolaylaştırmak için göze bir drenaj implantı yerleştirilmesini içerir.
• Enükleasyon: Gözün çıkarılması. Bu, göz ağrılı ve kör olduğunda ve diğer tedaviler başarısız olduğunda düşünülür.
• İntraskleral Protez ile Eviscerasyon: Gözün iç içeriğinin çıkarılıp yerine protez takılması. Bu, gözün kozmetik görünümünü korurken ağrıyı da azaltır.

Tedavi seçimi bireysel vakaya ve veterinerin önerilerine bağlı olacaktır. Tedavinin etkinliğini izlemek ve gerektiği gibi ayarlamak için düzenli takip randevuları şarttır.

🛡️ Köpeklerde Glokomun Önlenmesi

Glokomun tüm vakaları, özellikle birincil glokom önlenebilir olmasa da, köpeğinizin riskini azaltmak ve genel göz sağlığını desteklemek için atabileceğiniz adımlar vardır. Düzenli veteriner kontrolleri erken teşhis ve yönetim için çok önemlidir.

• Düzenli Veteriner Kontrolleri: Rutin göz muayeneleri, glokomun veya sekonder glokoma yol açabilecek diğer göz rahatsızlıklarının erken belirtilerini tespit etmeye yardımcı olabilir.
• Genetik Tarama: Eğer primer glokoma yatkın bir ırka sahipseniz, köpeğinizin riskini değerlendirmek için genetik tarama yaptırmayı düşünün.
• Göz Rahatsızlıklarının Hızlı Tedavisi: Üveit, katarakt veya lens çıkığı gibi diğer göz rahatsızlıklarının tedavisi, sekonder glokomun önlenmesine yardımcı olabilir.
• Göz Yaralanmalarına Karşı Koruma: Göz yaralanmalarını önlemek, sekonder glokom riskini azaltabilir. Köpeğinizi tehlikeli nesnelerden uzak tutun ve açık hava aktiviteleri sırasında onu denetleyin.
• Sağlıklı Bir Yaşam Tarzını Sürdürmek: Dengeli bir beslenme ve düzenli egzersiz genel sağlığınıza katkıda bulunabilir ve potansiyel olarak göz problemleri riskini azaltabilir.
• Etkilenen Köpeklerin Üretiminden Kaçının: Köpeğinize primer glokom teşhisi konulduysa, genetik yatkınlığın gelecek nesillere aktarılmasını önlemek için onları üretimden kaçının.

Bu önleyici tedbirleri alarak köpeğinizin görme yeteneğini koruyabilir ve daha yüksek bir yaşam kalitesi sağlayabilirsiniz.